15e eeuw: kerkelijke verzelfstandiging

Kerkelijke verzelfstandiging

Tot het begin van de vijftiende eeuw was Hilversum burgerlijk en kerkelijk verbonden met Laren. Op 4 maart 1424 gaf hertog Jan van Beijeren een handvest uit, waardoor Hilversum in burgerlijke zin werd losgekoppeld van Laren. Dat was een vervolg op de kerkelijke verzelfstandiging.

Tot 1416 behoorde het roomse Hilversum namelijk tot de parochie van Laren. Er stond wel een kapel in Hilversum, maar voor de vieringen en sacramenten moest men steeds naar Laren. Net als de andere kerken in het Gooi was de kapel gewijd aan de heilige martelaar Vitus. 

De Hilversumse parochianen klaagden bij de bisschop van Utrecht, Fredericus van Blankenheim, over de onbegaanbaarheid van de wegen, die in de regentijd modderig en zelfs gevaarlijk waren. Daardoor moesten zij vaak verstek laten gaan bij de godsdienstoefeningen, de opwekkingen ter zaligheid en bij de bediening van de sacramenten. "Meerdere van hen zijn door genoemde redenen zonder sacramenten het leven uitgegaan. Daarom hebben zij, bewogen door een goed besluit huns harten verlangd eene nieuwe parochiekerk op te richten en te begiftigen, die beter voor hen gelegen en van de parochiekerk van Laer geheel afgescheiden."

Men vroeg de bisschop om de in Hilversum gebouwde kapel tot parochiekerk te consacreren. De nieuwe parochiekerk zou ten eeuwige dage een dochter blijven van de moederkerk in Laren. Met de moederkerk wilde men een financiële regeling treffen, terwijl men het goed vond als de moederkerk van Laren de pastoor zou benoemen. Men had nog meer wensen: bij de nieuwe parochiekerk wilde men graag een toren en een kerkhof met een vrij begraafrecht. In de kerk wilde men "een doopvont, een bewaarplaats der eucharistie, van heilige olie en sacramenten, alsmede van de reliquiën der kerk." In 1416 hechtte de bisschop zijn zegel aan de oorkonde van scheiding. De Hilversumse kapel werd 'kerspelkerk'.

Tegen het einde van de vijftiende eeuw, in 1481, werd de nu nog aanwezige toren gebouwd. In ruim 500 jaar heeft deze toren heel wat branden in Hilversum meegemaakt.